Krym chưa bao giờ nghĩ mình là một phần máu thịt không thể tách rời của Ukraine. Bản chất ly khai của Krym nằm chính ở đây.
Hãy tưởng tượng, một sáng thức dậy, bạn bỗng thấy mảnh đất Pleiku, nơi mình sinh sống bao đời ông cha, được tuyên về Campuchia vì tình hữu nghị nhân dân hai nước anh em . Bạn chặc lưỡi, thôi cho qua, đằng nào cũng màu cờ Liên bang Đông Dương chẳng khác. Thêm một sáng thức dậy nữa, LB tan rã, bạn - công dân Đại Cồ Việt - xuống cấp hóa thành bọn "duôn" hạ đẳng trên xứ Chùa Tháp vốn xa lạ và có nguy cơ bị hạn chế sử dụng tiếng mẹ đẻ của mình. Một trải nghiệm không dễ chịu tí nào.
Nếu không có đầu óc tưởng tượng phong phú như trên, hãy hình dung theo cách bình dị hơn, huyện Sóc Sơn của bạn bị chia tách về tỉnh Thái Nguyên - nơi giá đất đền bù quy hoạch tất không bằng Hà Nội. Tâm trạng uất ức của bạn thật dễ thấu hiểu.
Ukraine nhận được món quà Krym nhân danh thành viên LB Soviet. Khi tuyên bố độc lập khỏi LB năm 1991, Ukraine không còn tư cách sở hữu Krym nữa. Việc ông lão nghiện rượu Yelsin ký kết không đòi Krym chỉ nhằm đánh đổi giải giáp kho vũ khí hạt nhân ngay sát nách mình - thứ mà Ukraine có được cũng nhân danh LB Soviet. Một hành động buộc lòng trong hoàn cảnh nước Nga tơi tả giữa muôn vàn khó khăn thập niên 1990. Không có ủng hộ của lãnh đạo Nga, Krym không thể tồn tại độc lập, nhưng với sự khác biệt về văn hóa - lịch sử - ngôn ngữ, Krym đã đòi được cho mình quy chế tự trị trong lãnh thổ Ukraine.
Thời gian 23 năm dưới màu cờ Ukraine (1991 - 2014), người Krym đã sống cuộc sống hồn Trương Ba da hàng thịt. Vấn đề không chỉ lãnh thổ mà cả con tim lẫn khối óc người dân Krym đều thuộc về Nga qua hơn 200 năm lịch sử. Ly khai chỉ còn là chuyện thời gian.
Trên vùng đất của Tổ quốc mình, nay người Nga phải chấp nhận cho vay ưu đãi 15 tỉ đô lẫn hạ giá khí đốt đến 2/3 để đổi lấy gia hạn thuê căn cứ Krym mà vẫn có nguy cơ bị đá đít bất cứ lúc nào. Một ngày đến cảng Sevastopol - nơi nhuộm đỏ máu hy sinh Soviet - người Nga sẽ không còn thấy hạm đội Biển Đen nữa, thay vào đó là chiến binh Nato đang lắp hệ thống phòng thủ tên lửa chĩa ngay vào Moscow. Có thể chấp nhận được điều này không? Không một người Nga nào, kể cả bạn, người không Nga nhưng tin vào giá trị nhân văn đích thực.
Nước Nga không đòi lại quà, chỉ đơn giản họ nhận lại một phần máu thịt bị lưu lạc lâu năm. Cô con gái xinh đẹp Krym bị ép hôn ngoài ý muốn, nay quyết rời bỏ nhà chồng trở về nhà mình, nỡ nào cha mẹ từ chối?
Hôn nhân không tình yêu ắt thành bi kịch. Câu này chân lý.